Thế là Nhím bé bỏng của mẹ đã kết thúc năm học đầu đời ở trường mầm non. Sáng ngủ dậy mẹ nhận được email của cô về tình hình học tập của con học kì mùa xuân 2023, bỗng thấy con gái của mẹ có nhiều thay đổi so với năm trước. Hôm nay cũng là ngày con tròn 800 ngày tuổi (26 tháng 8 ngày/ 2 tuổi 2 tháng 9 ngày) nên mẹ tiếp tục ghi dấu lại những dòng nhật kí để tổng kết lại năm học vừa qua.
Ở nhà, khi chỉ có ba mẹ và con thì Nhím là một em bé năng động, hoạt bát và cái miệng thì ôi thôi… Tía lia!!!! Nhưng một khi có người lạ xuất hiện thì cô nàng bỗng trở nên e dè, ngượng ngùng lắm lắm. Điều này khiến mình có chút lo lắng nên đã đi tâm sự với một vài người bạn để xem có ai ở trong tình trạng tương tự chưa. Cũng may có mẹ cùng “cảnh ngộ”, có người còn chọc mình kiểu “Chắc do ba mẹ xôm quá” nên thấy con vậy thì chưa quen. Mà đúng thật, chắc do mình chưa ở cùng với người sống “hướng nội” bao giờ, giờ xem như đây là cơ hội để mẹ tìm hiểu, làm quen và học cách tôn trọng cá tính riêng của con.
Mình đã có vài lần trao đổi với các cô của Nhím về sự lo lắng của mình khi cô nàng có vẻ nhút nhát, dè dặt khi gặp người lạ. Thường cô nàng chỉ quan sát và phải mất một khoảng thời gian để con làm quen với người mới gặp. Các cô bảo điều này chẳng có gì đáng lo ngại, mỗi đứa trẻ mỗi tính cách và các cô nhận thấy là Nhím tuy có chút nhút nhát với người lạ, nhưng với các bạn cùng trang lứa trong lớp thì con vẫn chơi vui vẻ. Mẹ cũng không quên nhờ các cô tạo điều kiện giúp con tham gia thêm nhiều hoạt động nhóm cùng các bạn hơn nữa khi ở lớp, ở trường.
Sự nhút nhát của con thể hiện vô cùng rõ nét khi trường có giải chạy Levgrensloppet gần cuối học kì. Ba mẹ đã cố gắng đến từ sớm để cổ vũ cho con, nhưng khi con thấy có quá nhiều bạn nhỏ chạy cùng thì khựng lại ngay. Thế là ba phải vào chạy cùng con. Tấm huy chương chạy đầu đời này là dành cho cả ba và Nhím.
Học kì mùa xuân là học kì có thời tiết tốt vì đã qua cái giá lạnh của những đợt tuyết trắng xoá khi đông về. Ba con Nhím đi học bằng xe đạp để tiết kiệm thời gian đưa đón và đỡ được khoản mua vé xe điện hàng tháng. Nhím rất mê được ngồi sau xe đạp của ba. Nàng hay kể nàng thấy các bạn chim, thấy cần cẩu, thấy cây, thấy xe điện, xe buýt… lúc ngồi sau xe đạp của ba. Có hôm hai ba con kể chuyện trên đường bị rớt mất bức tranh Nhím vẽ ở trường, thế là cô nàng cùng ba quay lại tìm cho bằng được. Nhìn bức hình con cầm trên tay đầy đất cát với gương mặt háo hức khi cho mẹ xem, mẹ thấy rất vui khi con biết trân trọng những món đồ do mình làm ra, dù cho nó có bé nhỏ hay giản đơn cỡ nào. Điều thú vị là Nhím rất kĩ lưỡng và thường nhắc nhở ba đội nón bảo hiểm vào mỗi buổi sáng. Cô nàng còn thích cùng ba đi chợ và khoái chí khi được phụ ba xách túi đựng đồ ăn.
Mỗi lần đi đón con, mẹ đều dành thời gian để trò chuyện với các cô để nắm được tình hình của con ở trường, ở lớp. Cô kể hôm sinh nhật tuổi lên 2 của con, cô và các bạn có tổ chức hát tập thể chúc mừng con bằng tiếng Thuỵ Điển. Sau đó, con còn tự hát tiếng Anh và đổi thành tên của mình làm cô và các bạn ngạc nhiên lắm lắm. “Happy birthday Ines”. Ngoài ra, cô nói con thích vẽ và mê các con số. Khi cô treo những con số lên thì con đã lại phụ cô và sau đó vài hôm con đã có thể đếm từ 1-10 tiếng Thuỵ Điển. Thật may khi các cô nhận thấy những sở thích, hứng thú của con và nhiệt tình hỗ trợ để con phát triển theo cách của mình. Đặc biệt là ngôn ngữ, vì ở nhà ba mẹ chỉ dùng tiếng Việt. Một năm về trước, khi có buổi gặp gỡ đầu tiên với các cô trước khi con nhập học, mẹ đã trao đổi rất rõ ràng về quan điểm và mong muốn giữ gìn tiếng Việt trong gia đình. Mẹ cũng đã nói rõ về những khó khăn ban đầu cô và con có thể gặp phải là con sẽ thấy xa lạ, có thể sẽ không hiểu những gì cô nói, nhưng mong các cô hiểu và hỗ trợ con hết mình. Thật may là các cô rất ủng hộ và sẵn sàng giúp con phát triển tiếng Thuỵ Điển.
Về việc học ngôn ngữ của trẻ, mình từng đọc chia sẻ về nghiên cứu của GS. Christine Moon và cộng sự tại ĐH Washington, Mỹ đã cho thấy: Việc trẻ có khả năng phân biệt ngôn ngữ của mẹ hay dùng và ngoại ngữ (ngôn ngữ thứ 2) từ tuần thứ 30 của thai kì. Những phát triển các tế bào não bộ liên quan đến ngôn ngữ sẽ tiếp tục giúp trẻ nhận biết môi trường ngôn ngữ bên ngoài. Vào lúc sinh, trẻ có thể đáp ứng lại những gì trẻ vừa nghe. Trong các nghiên cứu về não bộ và ngôn ngữ, trẻ phát triển nhận biết các nguyên âm (a, e, i, o) trước, sau đó một số phụ âm đơn giản (b, n, d,..) và phụ âm ghép (ph, nh, kh,…). Trẻ có sự phân biệt rất rõ ràng về khác biệt về ngữ âm giữa ngôn ngữ mẹ đẻ và ngoại ngữ, ngay cả người lớn học và sử dụng ngoại ngữ nhiều năm đôi lúc sẽ có 1 vài sai sót, nhưng đối với trẻ là không có sự sai sót. 1 trở ngại duy nhất là phải đến 3 tuổi trẻ mới phát triển tương đối khả năng nhận thức đầy đủ và sử dụng tốt các ngữ âm mặc dù tất cả những chuẩn bị như phân biệt ngữ âm điều đã sẵn sàng. Do đó, theo các chuyên gia ngôn ngữ, 3 tuổi mới thực sự là thời điểm học ngôn ngữ thứ 2 sau khi bé đã hoàn thiện hiểu về ngôn ngữ thứ 1 (tiếng mẹ đẻ). Chính vì vậy, tụi mình đã quyết định chỉ giao tiếp với Nhím bằng tiếng Việt lúc ở nhà, ít nhất là cho đến khi con 3 tuổi vì đây là giai đoạn NỀN TẢNG. Việc này cũng giúp con không bị vấn đề về rối loạn ngôn ngữ. Hiện tại, Nhím đang trong giai đoạn giao tiếp với ba mẹ bằng tiếng Việt với những câu, yêu cầu, mong muốn dần hoàn thiện. Con đã có thế nói “Ba ơi!/ Mẹ ơi! Cho Nhím xin thêm miếng bánh cá nữa”. Vợ chồng mình thực sự mong muốn con có thể giao tiếp được với ông bà, các chú dì, anh chị ở Việt Nam nên cố gắng giúp con học nói tiếng Việt. Việc học tiếng Thuỵ Điển thì đã có các cô ở trường, mình tin tưởng tuyệt đối vào con và các cô.
Dưới đây là những nhận xét của các cô về con:
“Học kì mùa xuân năm nay Ines đã có những thay đổi lớn trong quá trình phát triển của bản thân. Con đã dần cho thấy kỹ năng xã hội của mình khi ở trường mầm non, con là một cô bé vui vẻ, hạnh phúc. Các cô thấy ở Ines có sự tiến bộ rõ rệt về phát triển ngôn ngữ, từ những từ đơn nay con đã có thể giao tiếp với mọi người bằng những câu ngắn (tiếng Thuỵ Điển). Cô nàng hát véo von bằng nhiều thứ tiếng khác nhau (tiếng Thuỵ Điển, tiếng Việt và cả tiếng Anh) khi ở trường, điều này còn cho thấy con có khả năng âm nhạc và sự linh hoạt trong ngôn ngữ. Ines đã thể hiện sự quan tâm chăm sóc và giúp đỡ của mình tới bạn bè trong nhóm và cả sự đồng cảm của mình với các bạn. Con năng động và tham gia tích cực vào các hoạt động giáo dục của lớp và chúng tôi nhận thấy con thích học những điều mới mẻ. Kỹ năng vận động của con cũng đã được phát triển, con thích leo trèo cũng như đi thăng bằng và các hoạt động thể chất ngoài trời. Ở Ines có sự tò mò, thích khám phá và nhiệt tình tham gia nhiều hoạt động khác nhau ở trường, lớp.
Khi trò chơi được điều hành bởi giáo viên thì con sẵn sàng tham gia cùng. Cô nàng cũng cho thấy rằng bản thân thích chơi cùng các bạn, tuy nhiên con còn nhút nhát lúc ban đầu nên thường chủ động nhờ cô giúp mình tham gia cùng các bạn. Nhưng một khi con đã tham gia trò chơi thì con chơi hết mình và thậm chí còn tự nghĩ ra những ý tưởng mới dựa vào trí tưởng tượng của mình. Con còn cố gắng tìm cách để diễn đạt cảm xúc của mình và các cô luôn bên con để hỗ trợ con phát triển giao tiếp bằng lời nói. Thật vui khi nhìn thấy con cố gắng, nỗ lực từng ngày để diễn đạt cảm xúc của mình qua ngôn ngữ hình thể và dần dần bằng lời nói. Ines thích được vào phòng mỹ thuật của lớp để thể hiện sự sáng tạo của mình, vẽ là bộ môn con yêu thích và phát triển theo hướng tích cực, con thích vẽ bằng cọ và màu. Sự tò mò và nhiệt huyết của con đã lan toả và tạo ra một bầu không khí tích cực trong lớp học. Với vai trò là giáo viên của con, chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ Ines để giúp con phát triển bản thân thông qua những trò chơi và giúp con thêm yêu môi trường giáo dục.
Cám ơn học kì mùa xuân của con ở lớp XANH DA TRỜI!”
Cám ơn các cô và con đã cùng nhau hoàn thành một năm học mà mẹ không thể mong thêm điều gì nữa!
Năm đầu đã hoàn thành xong và bây giờ là thời điểm tuyệt vời để ba mẹ cùng con có một mùa hè vui vẻ bên nhau. Chúng ta sẽ cùng nhau vui chơi hết mình, trải nghiệm những điều thú vị con nha! Năm học sắp tới sẽ là năm học nhiều thách thức với gia đình mình, vì con chỉ có thể đến trường 15h/1 tuần khi em bé nhà mình chào đời. Nhưng mẹ hy vọng cả nhà mình sẽ cùng nhau vượt qua những thử thách đang đợi chờ và tiếp tục có những tháng ngày vui vẻ, hạnh phúc và đầy ắp tiếng cười, tiếng hát vui tươi.